II moduł

Kurs: Diagnostyka różnicowa i terapia manualna w dysfunkcjach narządu ruchu

Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz. 1

1. Diagnostyka różnicowa wykluczająca
1.1 Kolano
1.2 Stopa
1.3 Podstawy diagnostyki neurologicznej
1.4 Testy kliniczne i funkcjonalna

1.1 Semiologia – kolano

A. Urazowe (traumatologia):
• Złamania
• Stłuczenie stawu kolanowego
• Zwichnięcie stawu kolanowego
• Skręcenie stawu kolanowego
• Więzadło krzyżowe przednie
• Więzadło krzyżowe tylne
• Więzadło poboczne piszczelowe
• Więzadło poboczna strzałkowe
• Uszkodzenia łąkotek
• Rzepka
• Zwichnięcie rzepki
• Uszkodzenie układu mięśniowego

B. Nieurazowe:
• Wady kolana
• Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego
• Zapalenie stawu kolanowego
• Nowotwory
• Jałowe procesy martwicze:
   - Zapalenie kości i chrząstki oddzielające (Choroba Koenig'a)
   - Choroba Osgood-Schlatter'a
   - Choroba Sinding-Larsen'a
   - Chondromalacja rzepki
   - Rozmiękanie chrząstek rzepki

• Choroby tkanek miękkich:
- Zapalenie kaletek maziowych okolicy kolana
- Choroba ciała tłuszczowego Hoffa

• Choroby ścięgien:
- Zapalenie ścięgien gęsiej stopy
- Choroba ścięgna mięśnia czworogłowego uda
- Choroba ścięgna mięśnia podkolanowego
- Choroba ścięgna pasma biodrowo-piszczelowego (przedłużenie włókniste mięśnia naprężacza powięzi szerokiej)
- Choroba więzadła rzepkowego (Jumper's knee)
- Cysta podkolanowa

1.2 Semiologia stopy

A. U dzieci
• Nieprawidłowe ustawienia u dzieci
• Patologie stopy w okresie dziecięcym

B. U osoby dorosłej
• Złamania w obrębie stopy i stawu skokowego.
• Skręcenie stawu skokowego
• Zwichniecie ścięgien mięśni strzałkowych.
• Zerwanie ścięgna Achillesa
• Zespół zatoki stępu. Algoneurodystrofia
• Ostroga piętowa lub zapalenie powięzi podeszwowej
• Zapalenie ścięgien mięśni strzałkowych
• Zapalenie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego
• Zapalenie ścięgna Achillesa
• Choroba Haglund'a. Nerwiak Morton'a
• Dna
• Choroby na tle reumatycznym (RZS, Zespół Reiter'a, ZZSK)
• O etiologii nowotworowej
• Zarostowe zapalenie tętnic
• Stopa cukrzycowa

1.3 Podstawy diagnostyki neurologicznej
• Badanie wrażliwości czuciowej
• Badanie siły mięśniowej
• Odruchy ścięgnisto-mięśniowe
• Zespół piramidowy
• Zespół pozapiramidowy
• Zespół móżdżkowy
• Nerwy czaszkowe
• Objawy oponowe

1.4 Testy kliniczne i testy funkcjonalne stawu kolanowego i stopy
• Ocena zakresu ruchu czynnego i biernego stawu kolanowego (ruchy wyprostu, zgięcia i rotacji)
• Ocena ruchomości stawu kolanowego
• Ocena ruchomości rzepki
• Objaw balotowania rzepki
• Test kostki lodu
• Objaw Zohlen'a
• Test Struga
• Test Apley'a
• Deficyt wyprostu. Objaw Cabot'a
• Objaw „kinomana"
• Test Mac Murray
• Test szuflady
• Test Lachmanna
• Ocena ruchomości głowy strzałki
• Test translacji bocznej stawu kolanowego
• Test odwiedzenia i przywiedzenia z wyprostowanym stawem kolanowym
• Test unoszenia i obniżania kości strzałkowej przez zgięcie grzbietowe i podeszwowe stopy
• Test Mulder'a
• Objaw Lasegue'a dla palca stopy
• Objaw Thompson'a
• Testy ruchomości:
   - Staw skokowy górny: kości piszczelowej, kości skokowej
   - Staw skokowy dolny: kość piętowa
   - Kości stępu: kość łódkowata, kość sześcienna, kości klonowate
   - Śródstopie i paliczki

2. Anatomia palpacyjna

2.1 Anatomia palpacyjna kolana, podudzia, stopy
Elementy kostne:
• Rzepka
• Kość piszczelowa
• Guzowatość przednia piszczeli
• Śródlinia udowo-piszczelowa
• Przedział łąkotkowy przyśrodkowy
• Kłykieć przyśrodkowy kości udowej
• Kłykieć boczny kości udowej
• Kłykieć boczny kości piszczelowej
• Kłykieć przyśrodkowy piszczeli
• Nadkłykieć przyśrodkowy
• Nadkłykieć boczny kości udowej
• Guzek przywodzicieli
• Głowa kości strzałkowej
• Guzek Gerdy
• Grzebień przedni piszczeli
• Szyjka strzałki
• Strona boczna strzałki
• Śródlinie stawowe między: kośćmi śródstopia, palucha
• Kości śródstopia
• Kością klinowatą przyśrodkowa
• Guzowatość piątej kości śródstopia
• Kość sześcienna

Miologia
• Pasmo biodrowo-piszczelowe
• M. krawiecki
• M. prosty uda
• M. obszerny przyśrodkowy
• M. obszerny boczny
• Ścięgno m. czworogłowego. Ścięgno rzepki.
• Ścięgno gęsiej stopki
• Ścięgno przywodziciela wielkiego
• M. strzałkowy długi
• M. strzałkowy krótki
• M. piszczelowy przedni
• M. prostownik długi palców
• M. prostownik długi palucha
• M. prostownik krótki palców
• M. brzuchaty łydki
• M. płaszczkowaty
• M. zginacz długi palucha
• M. zginacz długi palców
• M. piszczelowy tylny
• M. zginacz krótki palców
• M. odwodziciel palucha
• M. zginacz krótki palucha
• M. odwodziciel palca małego
• M. zginacz krótki palca małego
• Ścięgno m. podeszwowego
• Ścięgno Achillesa
• Rozcięgno podeszwowe

Więzadła
Kolano:
• Więzadło poboczne piszczelowe
• Więzadło rzepki przyśrodkowe
• Więzadło poboczne strzałkowe
• Więzadło rzepki boczne

Staw skokowy
• Więzadło przyśrodkowe
• Więzadło poboczne
• Troczki prostowników
• Więzadło piętowołódkowe podeszwowe

Elementy naczyniowo‐nerwowe:
• Tętnica piszczelowa tylna
• Żyła odpiszczelowa wewnętrzna
• Gałąź rzepkowa nerwu udowo‐goleniowego
• Żyła odpiszczelowa
• Żyła odstrzałkowa
• Nerw łydkowy
• Nerw strzałkowy
• Łuk żylny grzbietowy stopy
• Nerw mięśniowo‐skórny
• Nerw podeszwowy przyśrodkowy

3. Techniki manualne

A. Techniki stawowe:

Mobilizacje:
- Mobilizacje stawu kolanowego: przednio-tylna, boczne
- Mobilizacje rzepki
- Mobilizacja rzepki z ruchem do obniżenia
- Mobilizacja głowy strzałki
- Mobilizacja ogólna stawu skokowego górnego
- Mobilizacja k piszczelowej ku tyłowi
- Mobilizacja k skokowej
- Mobilizacja strzałki ku tyłowi
- Mobilizacje kości łódkowatej i kości klinowatej
- Ogólna mobilizacja kości piętowej
- Mobilizacja do pronacji i supinacji kości piętowej
- Mobilizacje kości śródstopia

Techniku energii mięśniowej w dysfunkcjach stawowych:
- Relaksacja poizometryczna kości skokowej.
- Ograniczenie rotacji zewnętrznej i rotacji wewnętrznej kości piszczelowej

Techniki manipulacji:
- Kość strzałkowa
- Kość piszczelowa

B. Techniki mięśniowo – powieziowe:

Poizometryczna relaksacja:
- M. czworogłowego uda poprzez rzepkę
- Mięśnie tylnej strony uda
- M. piszczelowy przedni przez kość skokową
- M. płaszczkowatego i m. brzuchatego łydki

Techniki pozycyjnego rozluźniania:
- Mięśnie kulszowo – goleniowe

Mobilizacje tkanek miękkich:
- Mobilizacja tkanek w obrębie m. prostego uda
- Rozluźnianie tkanek w bruzdach przedniej strony uda
- Rozluźnianie tkanek w bruzdach tylnej strony uda
- Mobilizacje tkane w okolicy mm. przywodzicieli
- Rozluźnianie odruchowe m. brzuchatego łydki
- Rozluźnianie tkanek w bruzdach między mięśniami tylnej strony podudzia
- Przełamywanie ścięgna Achillesa
- Opracowanie tkanek pod ścięgnem Achillesa
- Rozciąganie rozcięgna podeszwowego
- Odklejanie tkanek w obrębie bocznej i przyśrodkowej części stopy
- Odklejanie m. piszczelowego od kości piszczelowej
- Punkt skrzyżowania m. zginacza długiego palucha i rozcięgna podeszwowe stopy
- Odklejanie tkanek łuk poprzeczny stopy
- Odklejanie skóry – tkanek nad mm. strzałowymi

Mięśniowo – powięziowe rozluźnianie:
- Mięśniowo-powięziowe rozluźnianie m. czworogłowego
- Rozciąganie przedniej części powięzi kolana
- Mięśniowo-powięziowe rozluźnianie mm. prostowniki palców
- Rozluźnianie grupy tylnej mm. podudzia (warstwa powierzchowna)
- Mięśniowo-powięziowe rozluźnianie m. piszczelowego tylnego
- Mięśniowo-powięziowe rozluźnianie m. strzałkowy
- M. piszczelowy przedni

Rozluźnianie wybranych mięśniowo – powięziowych punktów spustowych:
- M. czworogłowy uda
- M. napinacz powięzi szerokiej
- Mm. kulszowo-goleniowe
- M. piszczelowy przedni
- M. podkolanowy
- Mm. strzałkowe
- M. płaszczkowaty
- M. brzuchaty łydki
- Rozcięgno podeszwowe

4. Najczęściej powstające powiązania mięśniowo-powięziowe

Powiązania dotyczące dolnego kwadrantu ciała:
- Kręgosłup lędźwiowy
- Przepona
- Miednica
- Kończyna dolna

5. Integracja technik manualnych - zajęcia kliniczne